Amor polos palíndromos

Unha fermosa declaración de amor polos palíndromos esta de Gonzalo Navaza no capítulo 311 de «Ben falado». O libro do que falan, A torre da derrotA, xa ocupou merecidamente a súa propia entrada hai uns meses. Con todo, o magnetismo lúdico dos palíndromos fai que a cada pouco volvan a este recanto da arañeira.

Para quen descoñeza de que vai isto, cómpre recordar que palíndromo (do griego palin ‘outra vez, de novo’ e dromos ‘carreira’) é un enunciado (palabra, frase ou texto) perfectamente simétrico nas súas letras, é dicir, que se le igual de dereita a esquerda e de esquerda a dereita. Disque o primeiro palíndromo foi pronunciado, aló no Edén, polo primeiro home e en inglés: Madam, I’m Adam. E acabo de caer na conta de que tamén puido dicir en latín: Ave, Eva!

Bricadeiras á parte, os palíndromos aparecen en todos os tempos coas funcións máis variadas: misteriosos contrasinais latinos, como a fórmula Sator; enredos matemáticos, como o Was it a cat I saw? de Martin Gardner; hiperbreves creacións de autores literarios como Atale, demoníaco Cain, o me delata!, de Julio Cortázar, ou Esope reste ici et se repose (Esopo xace aquí e descansa), de Augusto Monterroso; ou pasatempos de xornal, como as «palindromanzas» que ofrece a diario Severo Revés na edición en papel de La Voz de Galicia.

Para rematar, como mostra do gusto polos palíndromos en todas as latitudes aquí deixo uns exemplos en diferentes linguas:

Galego
O lobo ama o bolo.
A semana ía na mesa.

Portugués
Socorram-me, subi no ônibus em Marrocos.
Seco de raiva, coloco no colo caviar e doces.

Castelán
Amo la pacífica paloma.
Dábale arroz a la zorra el abad.

Francés
Zeus a été à Suez. (Zeus estaba en Suez)
À l'autel elle alla, elle le tua là. (Ao altar ela foi, ela alí o matou)

Italiano
Ogni mare è ramingo. (Cada mar é vagabundo)
E poi Martina lavava l'anitra miope. (E entón Martina lavou o pato miope)

Inglés
Rats live on no evil star. (As ratas viven nunha estrela non mala)
Not a hero wore hat on. (Non é un heroe quen levaba sombreiro)