O engado da poesía concreta

Unha espiral centrípeta que nos amosa o que hai no medio da «coisa», un eterno «renascer» circular, unhas frases que conforman a cifra de simetría máis erótica e un oco 3D. Se non vos deixan indiferentes as composicións anteriores é que estades a caer no engado ludolingüista da poesía concreta. Non hai moito dei coa fascinante web brasileira concretismo.zip.net e nela atopei estas pezas e outras moitas deste movemento poético.

A poesía concreta naceu no Brasil nos anos 50 do século pasado da man do grupo Noigandres, formado por Augusto de Campos, Haroldo de Campos e Décio Pignatari. Por suposto, tiñan o seu propio manifesto vangardista e nel se declaraban debedores de poetas como Stéphane Mallarmé, Ezra Pound, James Joyce ou Guillaume Apollinaire, entre outros.

Como bo movemento de vangarda, o concretismo busca a ruptura co anterior. Así, rexeita o verso e a sintaxe convencional e, pola contra, explota a letra como signo material, a forma plástica da palabra e a distribución espacial do texto. O seu obxectivo último é unha poesía coa maior simplicidade e o mínimo de texto (concretismo), de xeito que a propia síntese estrutura-contido é a que comunica.

As pezas concretistas conéctanse desta forma con outras manifestacións poéticas que combinan o visual co verbal: os caligramas, a poesía visual, os vídeo-poemas... Todas elas demostran ás claras a inconveniencia de buscar estremas entre as manifestacións artísticas.

Aquí vos deixo un video no que o realizador brasileiro Christian Caselli fai unha adaptación audiovisual de cinco poemas concretos do grupo Noigrandes: «Cinco», «Velocidade», «Cidade», «Pêndulo» e «O Organismo».

Búscanse novos «poetas concretos»! Ánimo!